(scroll down for english) Luisteren naar een spreker is voor mij zo ongeveer als hogere wiskunde moet zijn voor iemand met dyscalculie. Of dat nu een lezing, een les of een vergadering is. En toch, ik heb het geleerd. Dus kun jij het ook. Ik zal het uitleggen. Een vervolg op de vorige blog.

Ook nu richt ik mij volledig op de spreker, of er nu 100 of 10 mensen in de ruimte zitten. Ik heb een bubble om mij heen waarmee ik mij met name afsluit voor de energie van anderen. Ik maak ruimte voor mijzelf. Ben dan ook niet al te benaderbaar, mensen ervaren dat ook als afstand. En dat is precies de bedoeling. Eigenlijk zit ik met de spreker(s) in mijn eigen privé-ruimte. Zodat ik ook weer alles kan zien in mijn hoofd wat er gezegd wordt, verbaal en nonverbaal. En ik heb geleerd dat ik beter luister, zowel individueel als bij een lezing als ik zoveel mogelijk filters uitzet. Geen oordeel, geen aannames, zoveel mogelijk neutraal zonder verwachting,

Ik teken in hele kleine simpele pictogrammen de kernwoorden van wat ik hoor. Beeldend samengevat. Als het onderwerp zich ervoor leent en ik zit aan een tafel dan maak ik er meteen een mindmap van. Daardoor blijf ik bij de les. De zich aan mij opdringende beelden, opgeroepen door wat de spreker zegt, blijven zo op afstand. Vaak zijn de door mij getekende plaatjes precies wat ik mis in het verhaal. Je wilt niet weten hoeveel sprekers nog steeds met weinig beeld presenteren. Louter taal (auditief) en saaie powerpoints  (zo 2012) dus nog meer tekst.

Komt er een afleidende gedachte en kan ik hem wegblazen als een veertje dan belandt hij vanzelf in de daarvoor bestemde kamer. In dat geval kan ik mij erg goed concentreren en is de spreker mateloos boeiend. Is dat laatste minder het geval dan schrijf ik de afleidende gedachte of het idee onmiddellijk op kleine kaartjes, dan is het uit mijn hoofd. 

De plaats waar ik zit is belangrijk. Altijd overzicht willen hebben en het liefst niemand achter me. De zijkant is een goed alternatief. Als je aan de zijkant zicht of achteraan kun je redelijk ongemerkt even de benen strekken om de hersenen van wat zuurstof te voorzien (Bij een concert mag ik juist wel graag vooraan zitten)

Op de stem van de spreker heb ik geen invloed, wel op mijn reactie bij de klank, de intonatie, de manier van praten. Zijn woorden vonden weerklank is niet voor niets een uitdrukking. Want ook al is het zinnig wat er gezegd wordt, de manier van praten en het gebruik van de stem zijn beide belangrijke voorwaarden of de boodschap ‘resoneert’. 

Zelf beweeg ik veel tijdens een lezing of presentatie en workshop. Dat zie ik ook het liefst als ik zelf luister. De spreker die het hele podium, de hele ruimte gebruikt moet ik wel volgen met mijn ogen, dus ook met mijn oren. Bij iemand die stilstaat en van papier opleest dwaal ik af omdat ik nu eenmaal luister in beelden.

In vergaderingen probeer ik altijd tijd te krijgen om het door de spreker uitvoerig in taal uitgedrukte probleem te mogen samenvatten in een paar tekeningen. Ik ben een absolute fan van de betekenaar en van Dan Roam. Bovendien, als ik het kan tekenen en daarmee de kern raak, heb ik het begrepen en onthoud ik het ook. Dat is handig om te weten als je studeert. Kun je na een uur les of college de stof in een paar tekeningen samenvatten? 

En soms zit het er gewoon niet in. De spreker is niet interessant, het onderwerp boeit niet, je komt op de een of andere manier niet in de luister-stand, er is teveel onrust in de zaal of in je hoofd. Wees dan mild voor jezelf. Ga even de zaal uit, loop een rondje, drink wat en probeer het later nog eens opnieuw.

Wat soms ook helpt is je even helemaal overgeven aan een dagdroom. Daarna lukt het meestal wel om te luisteren en ontdek je dat je niet eens zoveel hebt gemist. Of ik begin aan een ingewikkelde Zentangle en kom dan ongemerkt wel tot luisteren. Of ik speel, friemel met iets, een stressbal of Tangle. Als we kinderen willen leren luisteren, laat ze dan bewegen, friemelen, doodle-en, krabbelen, staan als ze dat willen. Helaas hangt nog in teveel klaslokalen op een te prominente plek een poster met afspraken rond luisteren; Onze monden zijn dicht, voeten stil, alles uit onze handen, armen over elkaar. Het zegt waarschijnlijk niets over het luisteren maar meer over de leerkracht die er anders haar aandacht niet bij kan houden. Luisteren is immers (inter)actief tweerichtingsverkeer, dan komen spreker en luisteraar goed tot hun recht. 

Heb jij nog tips om als beeldenker te kunnen luisteren? Laat het weten. 

*****

Math to someone with dyscalculia that’s what listenig to a speaker i to me. Either a lecture, class or meeting. Yet, I have learned this skill. So you can do too. I’ll explain. 

Focussing on the speaker is the main key. Doesn’t matter if there are 10 or hundred people. I create, or visualise if you like, a bubble around me, so the energy of other people can not come in. I create space for myself. Being not realy approachable, people can feel the distance and that is exactly the meaning of it. In fact I am in a private space with the speaker, the teacher. That is how I can see in my head what he says, verbal and non-verbal. Besides I have learned to be able to listen better when I ut off all filters. No judgement, no assumptions, neutral without expectation. 

While listenig I scribble, little pictograms of the essence of what I hear. Visual summarized. When the subject is suitable for it I create a mindmap of it. It keeps me focussed.  The pressing images in my head raised by the words of the speaker will stay at a non distractive distance.  The drawings are often exactly the visual information I miss in the told story. People still speak with so little visual information. Only language and boring Power Points with bullets and more text. 

When a distracting thought arises en I am able to simply blow it away to one of the rooms in my head then I am fully concentrated and the speaker is captivating. If not I will write or draw the thought on paper, at least then it is out of my head. 

Where I sit is also important. I love an overview, in the back of the room or at the side. From that position you can easily walk away to get some oxygen to your brain. (However at a concert I love to sit front row)

I have no influence to the quality of the speakers voice.  Only I can influence how to or not react to the sound, the intonation, the way he speaks. Although it might make sense what he is saying, the way it is brought to us is important to the way the message resonates within us. 

When I am the speaker, I love to move. And I love that same energy in another speaker.  When he uses the whole stage, the whole rom I have to follow him with my eyes and. thus, with my ears.  When someone stands still and reads from paper, I am lost and distracted being a visual listener. 

In a meeting I always try to get some time to summarize to subject to everybody by drawing it.  No surprise I am a huge fan of  Dan Roam. Besides, when I am able to draw it I have understood the message and I will never forget it. That’s a great tip when you are studying. Are you able to sumarize a lecture in a few simple images? 

And yes, it happens that none of it works. A boring speake, a boring subjec, you are not able to get into the listenig mode, to much noise in the room and in your head.  Be kind to yourself. Walk away, stretch your legs, drink some water and get back later for another try. 

Sometimes is helps to give in to a lovely daydream.  After that most of the times you are able to listen again and discovering you didn’t miss realy much.  Or I start a comlicated but relaxing Zentangle, noticing after 10 minutes of drawing I am actually listening.  Or I play, I fiddle. A stressball, a Tangle.  When we realy want children to be able listen, let them move ! Unfortunately in to many classrooms you see that listening seems equal to freeze still, even holding your breath. Well, it might be, in the heads of to many teachers. Listening is an active process, inter active, two ways communication.  That is where both speaker and listener will benefit from. 

Please do tell when you have other tips for listening, specially for visual people.