Fietspad

Beelddenkers op jonge leeftijd vatten veel dingen letterlijk op. Taal is al niet ons ding maar dan zijn er ook nog eens spreekwoorden en gezegdes. We gebruiken ze te pas en te onpas. De betekenis is bijna altijd figuurlijk. In Dan komt de Aap uit de mouw elke week de betekenis en oorsprong van een spreekwoord of gezegde.

‘Ergens geen acht op slaan’

Ik zeg het wel eens bewust achteloos; Je zou er ook geen acht op kunnen slaan. In de zin van; je kunt besluiten dat je een keuze hebt er wel of geen acht op te slaan, in plaats van alles binnenkrijgen, overal op reageren. Als ze dan eenmaal 8 keer ergens op hebben geslagen en de andere, figuurlijke betekenis snappen komt meestal de verlossende (hulp)vraag; Maar hoe dan? 

Betekenis

Ergens niet op letten en er ook niets mee doen. Geen acht slaan op, geen acht geven op, niet in acht nemen. Ergens niet op reageren. Het geen aandacht geven. 

Het Geef… acht! bevel is dan eigenlijk; Geef aandacht! Let op! En dat is dan een vette knipoog naar mijn vader, omdat hij vandaag jarig zou zijn geweest en beroepsmilitair was. Ik hoor het hem nog roepen op het kazerne terrein. 

Oorsprong

Acht is een heel oud woord, dat teruggaat op het Protogermaanse ahto. De grondbetekenis van acht was ‘werking van het denkvermogen’. Later had het betekenissen als ‘gedachte’ en ‘aandacht’. In het Middelnederlands ontwikkelde zich daaruit onder meer de betekenis ‘oplettendheid, opmerkzaamheid’.