Wat is nu het beste voor je beelddenkende hoog begaafde kind? Je hebt verwachtingen van hem. Verwachtingen en al helemaal rondom kinderen, zijn altijd gericht op de toekomst. Je kind heeft ook verwachtingen omtrent zichzelf maar alleen gericht op het nu. Op zeker moment kan je kind zich gaan afvragen of hij nu nog wel goed genoeg is voor de volwassenen om hem heen omdat hij haarfijn aanvoelt dat hij niet (meer) aan jouw verwachtingen voldoet. Onze grootste angst. En begrijp me goed, geen verwijten, er is geen goed of fout in het groot brengen van je kind. 

Verwachtingen

Tot op zekere leeftijd komt alles ons aanwaaien en voldoen we zonder moeite en zonder er over na te denken aan de verwachtingen. We zijn daar aan gewend geraakt. En waarom zou dat ooit hoeven veranderen? Maar, o wee, als dan een keer onze prestaties tegenvallen, het niet meer vanzelf gaat, we misschien zelfs een vette onvoldoende halen. Dan worden we ons ineens pijnlijk bewust van de mogelijkheid dat we wel eens niet meer aan de verwachtingen zouden kunnen voldoen. Verwachtingen waarvan we ineens ontdekken dat ouders en leerkrachten die wel degelijk van ons hebben. En deze angst zorgt ervoor dat we alleen nog maar gaan doen waarvan we zeker weten dat het lukt. Met onze moeiteloze slimheid was het prima om op te vallen. Maar als de dingen niet meer zo gemakkelijk gaan dan willen we eigenlijk alleen nog maar net zo normaal zijn als de rest van de klas en zeker niet de domste van de plusklas. Dan kan het zelfs zijn dat we ons op zeker moment gaan afvragen of we nog wel goed genoeg zijn in de ogen van de volwassen om ons heen als we iets niet in 1 keer helemaal goed doen. En daar is de faalangst. Als een klimop grijpt het om zich heen en belemmert op den duur elke groei. 

Complimenten

We zijn als het ware geconditioneerd op het krijgen van complimentjes op het resultaat dat we laten zien. Dat resultaat kwam altijd automatisch, maar nu niet meer. We moeten er blijkbaar iets voor doen, maar wat? Hoe kunnen we weten wat het betekent ergens moeite voor te moeten doen? We zijn niet gestimuleerd in het ergens naar toe werken. We zijn nooit gecomplimenteerd op het proces, voor de weg die we aflegden, alleen maar op het eindresultaat. Ze vonden ons slim zonder dat wij dat bijzonder vonden en zonder dat we ons daarvoor in hoefden te spannen.

Daarnaast zijn we alleen maar bezig in het nu, terwijl onze omgeving altijd gericht is op de toekomst. Dat maakt het nog lastiger. Want dat nu is het enige wat echt is, tastbaar, het enige wat er is. Blijkbaar moeten we in dat nu iets gaan doen wat voor de toekomst van belang is. Maar hoe? En die gedachte alleen al veroorzaakt een ongemakkelijk gevoel, druk, stress, niemand willen teleurstellen, geen fouten durven maken, bang om dom gevonden te worden.  

Leerkrachten, coaches en trainers die werken met hoogbegaafden hebben hier veel deskundigheid in. Vraag om hulp als ouders. Laat je meteen aan je kind zien dat hulp vragen prima is. Er zijn boeken over geschreven. Ik noem hier alleen Carol Dweck over het belang van de juiste mindset.

En verder in het leven van alledag?

• Kijk eens eerlijk naar je eigen verwachtingen over je kind, bewust of onbewust, uitgesproken of niet. Mag hij zijn wie hij is of moet hij iets worden?
• Laat jouw verwachtingen los. (Drie maal daags, kuur geheel afmaken)
• Ga in gesprek met je kind over zijn verwachtingen, dromen, verlangens, doelen. En dan bedoel ik vooral; luisteren, ontdekken.
• “Volgende keer doe je het vast beter”, is de beste kunstmest voor de klimop van de faalangst. Net als; “Dat lukt je wel, je bent er slim genoeg voor.” Wat je kind hoort is; Het moet me dus wel gaan lukken, en het liefst in 1 keer en ook nog perfect anders vinden ze me vast niet meer slim.
• Probeer je eens in te leven in je kind. Wat zou jij dan willen dat er tegen je gezegd werd? 
• Wen je zelf er aan om ze te complimenteren met de moeite die ze ergens voor doen, ongeacht het resultaat. 
• Help ze inzicht te krijgen hoe om te gaan met verwachtingen of we ze nu zelf hebben of denken dat anderen ze van ons hebben. 

Ga eens, zonder oordeel, zonder verwachtingen, op ontdekkingsreis met je kind. Laat je verrassen in kleine stukjes en beetjes. De stappen op deze reis, daar gaat het om, niet het doel.