Lars keek naar de lampjes in het schilderij op de muur in de woonkamer. Het haardvuur knapperde en glinsterde goud op de groene takken. Op de geur van de dennenboom dreven zijn gedachten weg naar de komende kerst. Het zou natuurlijk sneeuwen en hij zag zich al op zijn slee met zijn vader van de heuvel in het bos achter hun huis glijden. De zon prikte in zijn ogen en hij kon de sneeuw ruiken, voelen. En dan gingen ze kadootjes uitpakken bij de open haard en vast wel lekker eten en heel vroeg de kaarsjes aan. Fijn met een nieuw boek op zijn crashkussen. Een duw tegen zijn schouder haalde hem uit zijn beeldende binnenwereld. “Hoorde je me weer niet?” Zijn moeder liep ongeduldig terug naar de keuken. “Je kunt me best even helpen met boodschappen opruimen. Hier. Breng dit naar de badkamer en neem de vuile sokken mee die daar op de grond liggen.” Met drie flessen badschuim klom Lars de trap op. Halverwege ging hij zitten en opende 1 van de flessen. ‘Met dennengeur’, stond erop. Hij rook er aan. Nou, echt niet. Het rook zoet en in de verte wel naar bos maar lang niet zo lekker als een echte kerstboom. Hij liet de andere 2 flessen op de trap staan en nam een paar sprongen naar zijn kamer. Om de grote glazen deur naar het balkon had vader een lang snoer lampjes aangebracht. Ze gingen automatisch aan als het donker werd en ’s ochtends weer uit. Het schemerde al. Hij ging op bed liggen en wachtte tot ze aanfloepten. Als hij dan zijn ogen tot spleetjes dichtkneep dan waren het net fonkelende sterretjes. Ach, was Einstein er nog maar. Zijn dik besnorde kater was in September doodgegaan. Anders zou hij nu naast hem liggen op zijn bed, spinnend en warm. Einstein had hem altijd als enige begrepen vond hij. En opa dan. Maar die zag hij niet zo vaak. Hij miste zijn kat nog dagelijks. Soms zag hij hem, alsof hij even gedag kwam zeggen. Dan kon hij hem ruiken of dacht hij hem te horen. “Lars!” O, zijn moeders stem klonk nu wel erg hoog en schel. Hij sprong op en rende naar beneden. “Je zou de flessen naar de badkamer brengen en, nou ja, laat maar, ik doe het zelf wel.” Zijn moeder stoof langs hem heen naar boven met allerlei pakjes in haar armen. Wat had hij nu weer verkeerd gedaan? Hij ging op de onderste tree zitten. Na flink wat heen en weer gestamp kwam zijn moeder naar beneden en zette zich met een zucht naast hem neer. “Zo Lars, even knuffelen? Hebben we nog helemaal geen tijd voor gehad he?” Hij kroop tegen haar aan. Vertrouwd en veilig. Ze wiegde hem heen en weer. Zonder iets te zeggen, dat was vooral zo fijn. Zou hij haar dat vertellen? “Ik heb een verrassing voor je”, zei ze na een paar minuten. “We gaan met de kerst naar Opa en Oma. Oma heeft haar heup gebroken dus ze kan niet hier komen. We gaan al met kerstavond en blijven dan tot tweede kerstdag.” Hij rukte zich los. “He, jasses”, riep hij, “moet dat nou?” En weg was hij naar zijn kamer. Hij wist zelf niet zo goed waarom maar de tranen stroomden over zijn wangen. Het beeld in zijn hoofd klopte weer eens niet met de werkelijkheid en dat was altijd lastig. Waarom vroegen ze hèm nooit wat hij wilde. Opa was wel leuk, maar Oma was zooo netjes. Ze wilde altijd dat hij stil zat, juist op momenten dat hij eens flink wilde gaan springen of rennen. En het was ook nog eens een rot eind rijden, ingeklemd tussen zijn zussen Mette en Noor.

Zijn moeder kwam er niet meer op terug. Hij was inmiddels aan het idee gewend en had zich er soort van mee verzoend. Op een lange fietstocht met zijn vader hadden ze het er samen over gehad. Zijn vader had met Opa afgesproken dat Lars groot genoeg was om op de grote zolder te slapen en dan mocht hij ook al zijn spulletjes mee nemen, als het maar in de auto zou passen. Aan dat beeld begon hij nu te wennen terwijl hij uiterst nauwkeurig alles inpakte wat hij nodig had voor de logeerpartij. “Het is echt ongelooflijk”, zei zijn moeder vol verbazing, “je verbaast me elke keer weer. Ik ben al dagen bezig met pakken en jij heb alles in een uurtje bij elkaar, zonder ook maar iets te vergeten.” Lars haalde zijn schouders op. Tja, hij legde eerst alles klaar in zijn hoofd, zodat hij niks kon vergeten en dan hup de koffer in. Zoiets. In zijn rugzak moesten morgen alleen nog de verse wortels, voor Baxter, het paard van Opa.

Op de dag voor Kerst, reden ze dan naar het zuiden waar Opa en Oma in een oude verbouwde boerderij woonden. Het was druk op de weg, het waaide, het was koud. Er viel natte sneeuw. Hij had zomaar bij het raam mogen zitten zonder er om te hoeven vechten. Mette en Noor hadden een nieuwe telefoon en fluisterden giechelend over de laatste Snapchat berichtjes. De vlokken bleven even plakken aan de ramen, probeerden zich met alle macht schreeuwend vast te houden aan het gladde glas, “hou vol, hou vol”, dacht Lars, maar ze moesten het toch opgeven en smolten in een lange huilerige streep naar beneden. Toen het donkerder werd begroef Lars zich in minecraft op zijn ipad.

En ineens knerpte het grint onder de wielen van zijn vaders auto. Ze waren er al. De twee grote honden van Opa gooiden hem op de grond en likten zijn gezicht. Het was ineens een druk gedoe met veel gepraat en heen en weer gesjouw. Hij werd heen en weer geslingerd tussen de prettige opwinding van het vakantiegevoel, kerst en de wens om alleen op zijn eigen kamer te liggen. Opa leek dat te begrijpen en nam hem meteen aan de hand mee door de kleine stal waar nog een koe met een kalf stond. Het jonge dier sabbelde even aan zijn hand. Uit de stal gingen ze door de koude wind naar de grote schuur. Overal hingen lange snoeren met kerstlampjes. Prachtig vond hij het. O, als het nu maar echt ging sneeuwen. Achter in de schuur was een open stalruimte waar Baxter, het paard van Opa stond. Hij kon de warme stal in, hij kon ook zo het weiland in. Toen Lars en zijn Opa de stal in kwamen, hinnikte Baxter al ter begroeting en kwam uit de kou de stal in. “Geef jij hem zijn eten? En wat verse stro. Misschien wil hij wel gepoetst worden. Kijk maar. Dan zie ik je straks wel binnen.” Opa gaf hem een lange knuffel en liet hem alleen. Lars ging de stal in en gooide zich tegen Baxter aan die zijn hoofd op Lars’ schouder legde en aan zijn capuchon begon te knabbelen. De geur van het paard, de stal, de warmte, het zachte paardenhaar. Net als bij Einstein voelde hij dan ineens zijn hoofd leeg raken, kwam de beeldenstorm ineens tot rust. Na enige tijd maakt Lars zich los en begon Baxter droog te wrijven en te poetsen, te borstelen, zijn staart te kammen. Hij maakte de stal schoon, wat een grote drollen lagen er altijd en gaf hem tenslotte eten.

Vies, met rode wangen, warm en intens gelukkig liep hij langzaam weg uit de stal naar het verlichte huis van zijn grootouders. Zijn Oma lag op een soort ziekenhuisbed in de huiskamer met allemaal kleurige plaids over zich heen. Gelukkig had hij zijn schoenen uitgedaan op de deel, maar ze vond het niet eens erg dat hij met zijn vuile kleren en zijn jas nog aan binnenkwam. Ze knuffelde hem zelfs. “Ha, kerel, je ruikt naar Opa”, lachte ze. Hij keek haar nog eens goed aan. Ze had pijn, voelde hij en daardoor was ze wat eh, ja, zachter, leek het. Maar het was niet fijn die pijn. Moest hij straks eens aan Opa vragen. Ze aten met zijn allen om het bed van Oma heen. Met het bord op de schoot. Hij mocht op het stenen muurtje zitten voor de open haard. Kon hij rustig alles en iedereen bekijken. Het hele huis had overal kerstgroen en de lichtjes in de kerstboom gingen langzaam aan en uit. En er branden wel honderd olielampjes, dacht Lars. Opa had ze verzameld. De olie gaf niet alleen een speciale gloed aan het huis, het rook ook anders dan waxine of kaarsen. Later op de avond was Oma ingedut en zaten zijn zussen in de tv-kamer boven. Het houtvuur plofte af en toe. Zijn moeder las een boek met haar benen helemaal opgekruld onder haar billen. Zijn vader en Opa speelden schaak aan de grote tafel en dronken wijn. Lars nipte tevreden aan zijn gloeiendhete chocomel. De honden lagen aan zijn voeten. Hier waren de gordijnen altijd open, zo heerlijk, voelde hij zich niet zo opgesloten. Kon hij meteen het weer in de gaten houden. Dikke regen kletterde nu nog tegen de ramen.

Na een tijdje wenkte Opa hem. Ze liepen samen de kamer uit en via de brede hal naar boven. En nog een trap op, samen droegen ze zijn spullen, en nog een kleinere trap op. En daar waren ze in de lage maar ruime zolder met overal ramen. In het midden stond een groot bed met een Harry Potter dekbed. “Wow, Opa, wat een gave slaapkamer.” Opa glimlachte. “Voor jou, je wilt soms wel eens alleen zijn volgens mij, net als ik. Dus als je hier bent is deze kamer voor jou.” Er stond zelfs een klein kerstboompje met lichtjes en een speeldoosje bij zijn bed met een kerstdeuntje. Helemaal geweldig. Ze gaven samen zijn spullen een plekje en richtten de kamer in zodat Lars zich er thuis zou voelen.”Ik weet dat het nog geen Kerst is”, zei Opa toen ze klaar waren, maar de kerstman is al geweest voor jou.” Lars keek hem verbaast aan? “Echt?” “Kijk maar”en Opa liep naar een kartonnen doos in de hoek van de zolderkamer. Hij had hem nog helemaal niet gezien. “Maak maar open.” Lars was al bij de doos. Hij maakte hem open en hij meende een zacht gepiep te horen. Een klein wollige lapjeskat keek hem met knipperende oogjes aan. “O nee”, fluisterde Lars. Zijn maag draaide om. In zijn hoofd liep Einstein blazend weg. Hij deed de doos dicht, negeerde het gemiauw en keek zijn Opa woedend aan. Wat hem bezielde wist hij niet, alleen dat hij bij hem altijd eerlijk was en mocht zijn. “Waarom vraag niemand ooit wat ik wil?” Hij stampvoette erbij en zijn stem sloeg over, tranen van boosheid namen reuzensprongen uit zijn ogen en spetterden op de handen van Opa die hem enigszins verbaast vastpakte en hem zo omhelsde dat hij geen kant meer op kon. Inwendig raasde hij nog een tijdje door en maakte zich toen los. Ze gingen samen op het bed zitten. Armen om elkaar heen. “Sorry Opa, ik weet niet wat er met me aan de hand is hoor”.

“Ik denk dat ik het begrijp Lars”, sprak Opa na een tijdje met zijn zachte diepe stem.
“Je hebt gelijk, ik had het inderdaad moeten vragen.” Hij pakte de doos op en liep ermee naar beneden. Wat bedremmeld kwam Lars achter hem aan de huiskamer binnen. “En, ben je niet ontzettend blij met je kerstkado”, riep zijn moeder uit toen hij binnenkwam. “Nee”, bromde Opa. Zijn vaders wenkbrauwen gingen omhoog, zijn moeder kreeg vlekken in haar nek en Oma’s mond viel open. Tot overmaat van ramp zaten Noor en Mette ook weer beneden en draaiden met hun ogen en deden ’tsssss’.

Opa zette de doos in de keuken naast de houtkachel en ging in zijn stoel zitten. Langzaam schonk hij een glas wijn in en stak zijn pijp aan. Lars wist niet waar hij moest kijken en was het liefst in de open haard gekropen. 

“Het wordt tijd dat we Lars serieus gaan nemen”, begon Opa, “en hem voortaan vragen wat hij wil. Dat zou een hoop schelen. Dan hadden we geweten dat Lars nog verdrietig is om Einstein en dat een nieuw vriendje te onverwacht en misschien wel te vroeg is, misschien ook niet, maar dan was hij er in elk geval op voorbereid geweest.”

Opa zei precies zoals het was, bedacht Lars. Geweldig! Het was inderdaad te onverwacht vooral en misschien wel te vroeg en niemand vroeg ooit aan hem wat hij nu wilde of wat hij ervan vond.

Niet veel later brachten vader en moeder hem samen naar bed. “Het lijkt soms wel dat Opa jou beter kent dan wij”, zei zijn vader en zijn moeder knikte bedachtzaam en gaf hem nog een extra knuffel voor ze wegliepen. Ze lieten Lars in een raar soort tevredenheid achter in het grote bed met alleen het licht van het kleine kerstboompje. Er was niemand boos geworden toen hij had gezegd wat hij dacht, zelfs nog erger, wat hij voelde. In zijn hoofd was het ook ineens veel rustiger. Zou dat het verschil kunnen maken? Vlak voordat hij in slaap viel zag hij Einstein nog. Het voelde minder verdrietig. En het leek alsof de kat goedkeurend knipoogde. 

Heel vroeg op kerstochtend werd Lars wakker. Het leek lichter dan anders ’s nachts. En het leek stiller. Sneeuw! Hij wist het zeker. Hij rende zijn bed uit en keek naar de volle maan op de wit verlichtte sneeuw. Snel kleedde hij zich aan en ging zo zachtjes mogelijk naar beneden. Met enige moeite zag hij op de oude klok in de gang dat het 7 uur in de ochtend was, ongeveer dan. Dik aangekleed en met zijn laarzen aan stapte hij door de verse sneeuw en genoot van de koude vlokken op zijn gezicht. Het buurmeisje Nouk was Baxter al aan het verzorgen. Ze groetten elkaar enigszins verlegen, hoewel het niet de eerste keer was dat ze elkaar zagen. Het paard bleef tussen hen in staan. Dan kon je makkelijker praten zonder dat je elkaar hoefde aan te kijken. Baxter stond wel voor zijn voederbak maar hij at niet. Hij stond doodstil, zijn oren naar voren. “Hij eet niet”, constateerde Lars terwijl hij de hals van Baxter borstelde. Nouk kroop onder het paard door en kwam naast Lars staan. Ze keken elkaar even aan en klommen toen tegelijkertijd omhoog via de balken in de stal om in de voederbak te kunnen kijken. “Ach ja”, zei Nouk, toen ze allebei boven de voederbak hingen, “dat is waar ook, ik heb Boef daar even neergelegd.” Op het verse hooi lag de kleine lapjeskat te spinnen, zijn pootjes bewogen af en toe en dan piepte hij even klaaglijk. Dan reageerde Baxter onmiddellijk en duwde even met zijn lippen tegen zijn buikje en Boef sliep weer rustig verder. “Lars vind hem zoo lief”, babbelde Nouk en sprong de stal weer in om nog wat mest te scheppen. “Wil je me even helpen met die poep hier dan kunnen we als Boef wakker is misschien wel even in de sneeuw spelen met hem”.

Een ware beeldenstorm raasde nu door zijn hoofd maar Lars pakte toch een schep en ging aan de slag. Nouk ratelde door. Dat deed ze altijd. Langzaam raakte de stal schoon en werd Lars rustiger van het zware werk en het lichte gebabbel van Nouk. Toen ze bijna klaar waren hinnikte Baxter en hoorden ze een klein gemiauw. Snel klommen ze weer naar de voederbak en Nouk viste voorzichtig Boef uit het hooi. Baxter liet hem geen moment uit het oog en snuffelde voortdurend aan het bolletje wol in Nouks armen. Boef stak zijn voorpootjes uit en sloeg speels op de neus van het paard. Het was een koddig gezicht. “Kom”, zei Nouk en ze rende met Lars achter zich aan naar de stal. Handig melkte ze de koe en liet Boef zo goed en zo kwaad als dat ging van de warme melk aan haar vingers likken. Toen ze terugliepen hinnikte Baxter onrustig en bewoog zijn hoofd op en neer. Hij snuffelde aan het katertje alsof hij wilde controleren of alles wel goed was. Lars keek ernaar en verbaasde zich. Het paard leek wel verliefd. Hij draaide zich weg van het drietal en wist even niet wat hij nu voelde. Niet meer zo boos als gisteren. Wel wat narrig dat Opa zijn kado zo snel had weggegeven en nog meer verwarrende gedachten in een storm van beelden door zijn hoofd. En dat Baxter Boef zo leuk vond? Hij kreeg een onverwacht harde duw in zijn rug. Baxter duwde hem bijna de stal uit en draaide zijn kont naar hem toe. Nouk stopte lachend Boef in zijn handen. “Hij wil je wat vertellen volgens mij. Ik laat jullie even alleen. Leg de kitten maar weer in de voederbak als je weggaat en je hem echt niet wilt hebben. Dan vind ik hem straks wel.” Ze liep de stal uit. “Eerst even verplicht kerstontbijten”, ze draaide met haar ogen en weg was ze. Hij hield Boef nog steeds met twee handen vast. Het katertje kronkelde om los te komen. Lars zette hem op de grond. Hij leunde tegen de deurpost en schopte er tegen aan met zijn linkervoet. Tot hij de bekende warme adem van Baxter hoorde en voelde. Hij draaide zich om. Tussen de grote lippen van het paard hing Boef en hij legde hem uiterst voorzichtig op de schouder van Lars.

Het paard en het kind keken elkaar lang en diep in de ogen.

Tot Lars met een diepe zucht de slapende Boef tussen de kraag van zijn jas en zijn nek liet glijden. Baxter hinnikte, het leek of hij tevreden lachte en probeerde aan de oren van Lars te knabbelen. Het was goed voelden ze samen. Hij kuste Baxter op zijn neus  en liep de stal uit, voorzichtig om Boef niet wakker te maken. Kon dit het verschil maken? Als hij alles op zijn eigen tijd, in zijn eigen tempo en op zijn eigen manier mocht doen?

Opa was in de keuken bezig met koffie en brood, zijn vader maakte de houtkachel aan. Ze keken allebei om toen hij binnenkwam. Lars wist niet zo goed wat hij moest zeggen. Hij pakte Boef uit zijn nek en liet hem aan Opa zien. “Kijk Opa, dit is Boef, mijn nieuw kat”. Zoals alleen opa’s dat kunnen omhelsde hij Lars en knipoogde over het hoofd van zijn kleinkind naar zijn zoon. Het werd een andere Kerst dan hij had bedacht, maar voor het moment klopte het allemaal.