Niet doodstil zittend in een te grote klas luisterend naar een saaie talige instructie. Leren is leuk als je ontdekkend bezig mag zijn, zelf het materiaal bent, belevend en actief leert. Zoals bij het IKEV, bijvoorbeeld. Als je dan ook nog een klik hebt met de docenten en de omgeving dan is leren leuk. Ik deed er o.a. de basiscursus Basisvertrouwen en Hechting.
Alleen, toetsen, examen doen. Dat bleek nog een dingetje voor mij. Iets ouds. Dat rare, nare gevoel bij examens en bij het beoordeeld worden was een zo vertrouwd thema inmiddels dat het zelfs comfortabel aanvoelde. Dat hoorde toch bij mij?
De examens op de Mavo en Havo waren een wassen neus, zo werd nog eens benadrukt door de docent die het diploma uitreikte. Voor 2 vakken een werkstuk inleveren; ik ben goed in overschrijven:-) Voor 4 vakken multiple choice vragen, tekstverklaring. met 50% kans dat het antwoord goed was. Zo slofte ik altijd door opleidingen. Later koos ik alleen de praktijkgerichte studies met weinig of geen theoretisch examen. Bij diverse coachopleidingen woog het praktijkgedeelte samen met de boekverslagen, en reflectieopdrachten zwaarder dan het schriftelijk examen. Op een keer had ik 75% goed aangevinkt en binnen de 20 minuten weer de zaal uit, zweet op t voorhoofd en 3 nachten niet geslapen.
Oordeel
Blijkbaar heb ik diep van binnen voor waar aangenomen wat er jaar in jaar uit gezegd werd, qua leren en beoordelen dan en komt dat op zulke momenten weer aan de oppervlakte.
Ik hoor nog de fossiel met grijze knot en zware boezem achter me hijgen; “Ga jij maar tekenen of zo, want voor cijferen ben je te dom.” Haar bril, haar pen, haar pepermuntdoosje, ze vond ze nooit terug. De rood-hoofdige-meester-met-psoriasis (hij is vast vreselijk aan zijn einde gekomen) dwars door de klas heen; “Smit, je bent nog te lui om 1 + 1 op te tellen”. Zijn stinkende sigaren, ik brak ze 1 voor 1 bij het nablijven. Hij kan het wel maar hij wil gewoon niet. Hij is intelligent maar hij doet er geen moeite voor. Hij is niet te hanteren, branieschopper, clown. Hij doet net of het leven een groot feest is en dat mocht toen natuurlijk helemaal niet op de Veluwe. Ouders, met de kennis van toen, wisten ook niet meer dan; “Misschien kun je nog beter je best doen?” Ze hadden de moed mij naar de Mavo te sturen. We zien wel wat het wordt. Na twee jaar ploeteren, hakken over de sloot, meer aan de koffie bij de conciërge dan in de les kwam er verandering. Een leraar met temperament, passie. Hij gaf geen geschiedenis, hij wàs het. “Iedereen kan leren dus jij ook.” Hij maakte groepen in de les met wat hij noemde; gelijkgestemden. Mijn redding. Hij was zijn tijd ver vooruit met het herkennen en benoemen van leerstijlvoorkeuren. Tentamens mocht ik op het bord doen, tekeningen, schema’s, pijlen, grafieken. En dat werd mijn manier van leren met de voorloper van het mindmappen. Daarmee kon ik al veel achter mij laten.
Vechten, vluchten of verstarren
Examen doen bleef echter een drama. Slordig, haastig, als eerste weer uit de grote gymzaal (vluchten). Volkomen black outs ervaren (verstarren) Op den duur wist ik wel een soort film af te draaien in mijn hoofd met de belangrijkste feiten uitgebeeld, zeker bij de praktijkexamens. Als dat beeld klopte deed ik het niet eens zo slecht. De film in mijn hoofd van wat ik nodig had en hoe het er uit moest zien, daar kon ik wel bij maar hij speelde zich razendsnel af met als gevolg dat ik nog steeds, ondanks de uiterlijke rust, de boel afraffelde. Als het beeld eerder stopte dan het examen had je de poppen aan het dansen en ging ik alsnog volledig op slot.
Binnen een paar minuten van een examen gaan bij mij alle alarmbellen af. In no time loopt mijn korte termijn geheugen vol met stresshormoon en blokkeert alle feitenkennis uit het lange termijn geheugen. Weet ik nu.
Er valt de leerkrachten van toen heus wel het een en ander te verwijten, maar het was zoals het was. Daar heb ik geen invloed meer op, anders dan het los te laten. Belangrijker is mijn reactie op wat er gebeurde. Daar heb ik invloed op. Dat deel van mijn basisvertrouwen kan ik herstellen. Weet ik nu.
Kintsuroi
Misschien zal mijn tempo altijd hoog liggen, dat hoort bij mij en mijn cliëntjes. Ik kan er al meer van een afstandje naar kijken zonder het af te raffelen. Mijn vermogen tot zelfreflectie is er, al was het alleen maar omdat mijn cliëntjes mij haarscherp spiegelen en ik daar meestal meteen iets mee moet, of achteraf, het in elk geval toepassen in mijn praktijk. Er ook de woorden voor vinden is nog een tweede. Misschien kan ik minder alert zijn omdat de noodzaak van de alarmbellen er niet meer is. Ik zal mij echter altijd van veel bewust zijn omdat dat een talentvol deel is van wie ik ben.
Wat goud is voor gebroken aardewerk is de Cref-methode voor de beschadigde mens.