Meten
Testen, onderzoeken, controleren, toetsen, analyseren, inspecteren, taxeren, observeren. Hup in het desbetreffende hokje, sticker erop, handleiding erbij, strik erom en klaar zijn we het probleemkind. Zodra het afwijkt van het hanteerbare gemiddelde komen we in actie. We testen net zo lang tot we het kind niet meer zien. Het probleem, in de ogen van de omgeving, is in dan elk geval duidelijk. Aan de slag met van te voren bedachte algemene handleidingen. Lees de gebruiksaanwijzing voor het gebruik.
En dan blijkt de diagnose niet te kloppen. De dyslect blijkt niet dyslectisch maar is een beelddenker, om maar eens wat te noemen. De onderpresteerder heeft geen stoornissen uit het autisme-spectrum maar blijkt hoogbegaafd. De o zo overprikkelde ‘gevoelige’ leerling blijkt juist onderprikkeld. Dan past het probleemgedrag ineens niet meer in het plaatje wat wij bedacht hebben. Je zult maar twee jaar een dyslexie traject moeten volgen terwijl je een TOS hebt. De martelgang is niet voor te stellen.
Handelingsverlegen
Daar hebben we de prachtige term handelingsverlegen voor bedacht. Met andere woorden; hij voldoet niet aan de verwachtingen zoals wij getest en getoetst hebben dus wij trekken onze handen er van af. Al te vaak begint dan de lange reis naar speciaal onderwijs, jeugdzorg of zelfs naar thuis-zitten.
Hoe zou het zijn als we niet bij elke oplossing een passend problemen hoeven te vinden? Hoe zou het zijn als we aan de andere kant beginnen en kijken en zoeken naar eventuele oorzaken?
Hoe zou het zijn als we je kind zien voor wie het is?
Wat wij zien als probleem, is het probleem van de omgeving, niet van je kind. Vaak is het juist een van zijn grootste ongeziene talenten. In plaats van je kind in allerlei onmogelijke trajecten te stoppen zouden we zijn (leer) en thuisomgeving kunnen aanpassen aan zijn behoeften. Van onze verwachtingen naar zijn basisbehoeften. Van ons probleem naar een voor hem passende omgeving.
Volg als ouders, opvoeders, verzorgers, leerkrachten je intuïtie in plaats van de standaard protocollen. Ga vooral niet doe-het-zelven qua diagnose. Kijk waar de behoefte vandaan komt. Een goede start om je af te vragen wat je kind spiegelt dat jij nog te leren hebt. Verdiep je eens in de prille start van je leven en dat van je kind. Wat er vanaf het moment van conceptie tot en met de geboorte gebeurt is grotere impact dan je misschien denkt op je gedrag van nu. Hoe zou het zijn als daar een verklaring voor bepaald gedrag zou kunnen liggen? En dat je het van daaruit kunt gaan oplossen, helen, herstellen? Een fascinerende wereld van mogelijkheden opent zich dan. Hoe jij verwekt en gedragen bent en elk hechtingsmoment heeft zijn invloed op wie je nu bent. Als je daar met het hele systeem (gezin) eens naar zou kijken gebeuren er verrassende dingen. Dan zou je maar zo ieders basisbehoeften kunnen vervullen.
Ik kijk trouwens zelden naar diagnoses, rapporten, verslagen en behandelplannen. Eerst ga ik met de ouders in gesprek en dan zie ik al veel. Ik zie je voor wie je bent. Waar nodig zie ik dan je kind, voor wie het is.