Mijn meest gelezen blog uit 2018

Het uiten van wat wij voelen is voor ons beelddenkers vaak lastig. Vooral als er taal voor nodig is. Bij beelddenken bedoel ik niet een diagnose of een hokje, een labeltje. Het is het gebied waar wij, visueel ingestelde mensen ons in bewegen met het hele spectrum van hoogbegaafdheid, hooggevoeligheid en het bijbehorende gedrag binnen het systeem waarin wij leven.

Wat voelde je?

Hij wiebelde, keek van me weg en wreef met zijn handen over zijn armen. Hij vertelde over een gebeurtenis met impact die je op die leeftijd niet zou moeten hoeven ervaren. “Stekelig was het”,  kwam er na enige tijd uit, ‘maar ook wel in mijn buik of zo”. Ik knikte en vroeg: “Hoe groot was het gevoel?” Zijn armen gingen uit elkaar, zijn ogen werden schoteltjes; “Heel, heel groot”. Hij slaakte een diepe zucht en knipperde zijn tranen weg. “Dat hè”, zei ik. “Ja. Dat”, fluisterde hij.

“Dan weet je dus nog niks”, snerpte zijn moeder door de beladen stilte, “hij kan toch gewoon vertellen wat hij voelt?” Haar handen zwabberden in een machteloos gebaar omhoog en vielen weer in haar schoot. Het uiten van wat wij voelen is complex. Het luisteren naar een uiting van gevoel van je in beelden denkende kind of partner of collega, als taaldenker lijkt zo mogelijk nog ingewikkelder.

Wij beelddenkers onder elkaar hebben vaak maar een half woord, een enkel beeld nodig om het gevoel van de ander te bevatten. Soms een extra woord om te checken of het klopt wat je hoort dat de ander voelt. Als ik de tijd en de gelegenheid neem om onze multi-dimensionale manier van voelen uit te leggen aan de ‘platlanders’, dan ontstaat er ineens begrip. Daar is behoefte aan; uitleggen wat voor mij zo natuurlijk en vanzelfsprekend is dat ik er vaak niet eens aan denk om dat te doen. Voor taaldenkers kan dit ook een ontdekkingsreis zijn hoe complex je gevoel eigenlijk is.

Gevoel komt als een plaatje binnen.

Een kleine zwart wit foto, een kleurrijke dia, een mistig beeld, een 3 dimensionale film. Het kan van alles zijn hoe een gevoel in ons hoofd binnenkomt. Hoe ziet dat gevoel er uit? Wat zie je? Hoe is het met de kleuren? Hoe groot is het plaatje? Waar sta je ten opzichte van dit beeld?

Gevoel is geluid

De beelden opgeroepen in een gevoel hebben altijd geluid in ons hoofd. Hard of zacht, een enkel repeterend geluid of een volledig orkest, maar altijd gaat gevoel gepaard met geluid.  Is er ook geluid bij dit gevoel? Wat hoor je bij dit gevoel?  Hoe hard is het geluid?

Gevoel is een beweging

Zoals rennen door het korenveld. Zwemmen in gitzwart water. Achterover duiken van de hoogste duikplank. Welke beweging zie je? Welke beweging zou je willen maken bij dit gevoel? Wat gebeurt er als je het even stilzet?

Gevoel is smaak

Verliefdheid bijvoorbeeld heeft voor mij de smaak van verse aardbeien uit eigen tuin. Het was mijn beste verleidingsmanoeuvre ooit om als puber mijn eerste echte zoen te beleven. Onze lippen smaakten naar de net verorberde aardbeien. Als ik een gevoel van verliefdheid ervaar en dat in taal moet beschrijven begin ik dus over de smaak van aardbeien. Tja. Dan heb ik eerst wat uit te leggen, nog voor ik aan het gevoel zelf toe kom.  Wat proef je bij dit gevoel? Welke smaak heeft dit gevoel? 

Gevoel is geur

Herinneringen worden vaak opgeroepen door geuren. Gevoel komt bij ons binnen als geur en ja, verbonden aan de eerste keer dat we een specifieke geur verbonden aan dat gevoel. Zo komt een pijnlijk invasief en belastend gevoel bij mij binnen als de smerige geur van Miss Blanche sigaretten. De rook bijna tastbaar. Als je aan dit gevoel denkt, welke geur ruik je dan? Welke geur hoort bij dit gevoel? 

Gevoel is zintuiglijk, koud of warm

Kippenvel of juist zweten, jeuk of een steek in mijn zij. Mijn opgeroepen gevoel is multi zintuiglijk met spontane lichamelijke gewaarwordingen. Een tinteling van de hoofdhuid, oorsuizen, droge mond. Zodra ik het gevoel heb onder druk gezet te worden wrijf ik met mijn handen over mijn armen.  Wat doet je lijf bij dit gevoel? Waar in je lijf voel je dit gevoel? 

Gevoel is een totaalbeleving

Zoals wij denken van uit het totaalbeeld is ook ons gevoel een totaalbeleving van alle zintuigen en alle beeldvormen. Het dringt zich onmiddellijk in zijn geheel aan ons op. Elk gevoel is zo een verhaal op zich. Moeilijk in een paar zinnen weer te geven. Als je naar dit plaatje, deze film, van je gevoel kijkt, wat komt er dan in je op? Klopt het plaatje zo? Is er nog iets wat je wilt veranderen? 

Gevoel is caleidoscopisch

Als ik dan probeer dit samen te vatten in platte taal dan haal ik voor mijn gevoel 🙂 1 dimensie uit mijn context. Met als gevolg dat men je wat glazig aanstaart of in het beste geval vraagt wat je nu bedoelt, wat je nu echt voelt. Wat wij voelen is een complete speelfilm met een caleidoscopische ervaring aan zintuigen. Door slechts 1 visueel onderdeel te beschrijven in taal is het alsof je een regie aanwijzing leest in een script van een film die je niet kent. Door bij elk onderdeel van het gevoel stil te staan komt het beeld tot leven.

Gevoel beschrijven kost tijd

Als ik bij meer of mindere traumatische ervaringen aan mijn meestal in beeldende denkende cliënten vraag om het gevoel te beschrijven wat erbij hoort, om naar dat gevoel toe te gaan, dan kan dat zomaar een hele sessie in beslag nemen. Bij mij kan dat. De hierboven beschreven lagen in onze multi dimensionale, multi zintuiglijke gevoelsbeleving kunnen je helpen het gevoel van de in beelden denkende ander te vertalen naar taal. Met de vragen kun je samen het gevoel verder in kleuren. Het helpt ons te focussen op wat we nu werkelijk voelen en het helpt jou ons te begrijpen. Het kost alleen tijd en rust.

Misschien is dat wel deel van het probleem.